بر این اساس فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان یکی از اصلی‏ترین زیرساخت‌های زندگی شهری مطرح شده است. شهر هوشمند علاوه بر تولید و ارائه خدمات مبتنی بر اطلاعات دیجیتال و از طریق ارتباطات دیجیتال و الکترونیکی، شهری است که زیرساخت‌های خود را ساماندهی می‌کند، منابعش را مدیریت می‌نماید، فعالیت‌های پیشگیرانه انجام می‌دهد، برنامه‌ریزی می‌کند و سرویس‌ها و خدماتش را برای شهروندانش افزایش می‌دهد. در شهر هوشمند کلیه‌ی اجزا به صورت هوشمند عمل نموده و مدیریت می‌شوند. برخی از این اجزا همچون مدیریت هم‏زمان شبکه‌های رفت و آمد و ترابری شهری، به صورت مستقیم با مدیریت هوشمند شهر در ارتباط بوده و برخی دیگر همچون مدیریت هوشمند ساختمان ارتباطی غیرمستقیم دارد.
بر این اساس در این پیشنهادیه، تدوین و ارائه‌ی نظام‏نامه‏ای جامع مشتمل بر معرفی و تبیین زیرساخت‌ها، سامانه‌ها، فرآیندها، استانداردها، خط مشی‏ها و اسناد بالادستی در حوزه‌ها و لایه‏های درگیر در اجرای طرح هوشمندسازی شهرهای ایران با تأکید ویژه بر مؤلفه‏های بومیِ اسلامی-ایرانی و از آن‏جمله سبک معماری و شهرسازی، چارچوب‏های فرهنگی و اعتقادی، سبک زندگی و رفتاری به‏عنوان هدف کلان و همچنین ساختمان هوشمند به عنوان یکی از مهمترین اجزا در تحقق شهر هوشمند به عنوان هدف خرد مورد توجه قرار گرفته‏اند و با تدوین بسته‏های پیشنهادی برای ایجاد سازمان اجرایی مناسب و آیین‏نامه‏ها و ضوابط لازم، تلاش می‏شود مقدمات تصویب و ابلاغ قوانین مورد نیاز جهت استقرار کشوری طرح فراهم آید.

شهر هوشمند
تعاریف متعددی در خصوص شهر هوشمند در سراسر جهان ارائه شده است و در واقع می‌توان گفت شهر هوشمند یک مفهوم فازی است و همیشه ثابت نیست. شهر هوشمند متشکل از تکنولوژی‌ها، سیستم‌ها، زیرساخت‌ها و سرویس‌ها می‌باشد، برای رسیدن به یک شبکه ارگانیک و چندوجهی. به عبارت دیگر، شهر هوشمند شهری است که از تکنولوژی محاسباتی برای ساخت شاکله‌ی زیرساخت‌های اصلی و سرویس‏های یک شهر استفاده می‏کند. همچنین از شهر هوشمند به عنوان شهری که تمام زیرساخت‌های فیزیکی، اطلاعاتی، اجتماعی و اقتصادی خود را هوشمندانه مدیریت می‌کند نیز یاد می‌کنند.
در حال حاضر بسياري از كشورهاي جهان برای حل معضلات شهری خود، به ويژه مشكلاتي كه در نظام علمي- حرفه‏ا‌ي متعارف موجود قابل حل نيست، به راهكارهاي دنياي مجازي روي آورده‌اند که عموما تحت عناوینی نظیر شهر دیجیتال یا دولت الکترونیک معرفی می‌شوند. در چنین رويكردهایی، تولید و ارائه خدمات تنها محدود به اطلاعات دیجیتال بوده و از طریق ارتباطات دیجیتال و الکترونیکی تحت سلسله مراتب بالا به پایین یعنی ارائه اطلاعات از سوی مسئولان مربوطه به شهروندان صورت می‌پذیرد. در شهر هوشمند، در ضمن افزایش مشارکت شهروندان در تصمیم گیری‌ها، به کمک ساختارهای اطلاعاتی هوشمند و نظام کارآمد آموزش شهروندی موارد زیر تحقق می‌یابند.
بخش عمده ای از مسئولیت و فشار کاری از روی دوش دستگاه‌های دولتی برداشته شده و به خود مردم منتقل می‌شود.
از دوباره‌کاری‌ها، تصمیم‌گیری مبتنی برآزمایش و خطا و هدر رفتن زمان و منابع کاسته می‌شود.
سرعت جمع‌آوری اطلاعات به حداکثر می‌رسد.
آرمان‌شهر بدون مرز تحقق می‏یابد.
فرصت‏های اقتصادی و اجتماعی شهر به میزان چشمگیری افزایش خواهد یافت.
شهر هوشمند بستری برای شکل گیری فرآیندهای پایدار توسعه‌ی شهری به شمار می‌آید.
مهم‌ترین و اساسی‌ترین مرحله در شکل‌گیری یک شهر هوشمند تهیه سند راهبردی برای آن است که باید مورد توجه خاصی قرار گیرد. در این سند، خط مشی‏ها و چشم‌اندازها، طرح‌ها، ماموریت‌ها و برنامه‌های اولیه جهت برپایی شهر هوشمند تدوین می‌شوند. در این سند چشم‌انداز طرح به صورت کلی مطرح شده و سیاست‌ها و راهبرد‌های توسعه تبیین می‌شوند. به منظور اجرایی‏کردن سند و در راستای راهبردها برنامه‌هایی نیز پیشنهاد می‌گردد. بررسی‌ها نشان می‌دهد اکثر شهرهای هوشمند دنیا، کار خود را با یک سند و برنامه‌ی دقیق، مدون و قابل اندازه گیری کمی و کیفی آغاز نموده‌اند.

هوشمند شهر معنوی
با توجه به نقشی که یک شهر هوشمند می‏تواند به‏گونه‏ای مناسب و کارآمد در خدمت رسانی به زایران و مجاوران و مدیریت هوشمند شهر ایفا نماید، پژوهشکده ثامن در راستای بهره‏گیری از آخرین دستاوردهای علمی و فناوری­های روز، برنامه‏ریزی مطالعاتی و عملیاتی شهر هوشمند معنوی را با کمک نخبگان و مدیران ملی و محلی، در دستور کار خود قرار داده است. همچنین با انعقاد تفاهم­نامه‏های چندجانبه میان سازمان­ها و مؤسسات مشارکت­کننده و مؤثر، گام‏های ارزشمندی را جهت تدوین نقشه راه مناسب، تعیین راهبردها و روش­های اجرایی بردارد و البته رویکردی اتخاذ شده است که ضمن استفاده حداکثری از منابع موجود و همکاری تیمی فراسازمانی، در میان اهداف فرابخشی همه سازمان­ها و مؤسسات همکار، بر نقاط مشترک تمرکز گردد. تلاش شده است تا برنامه اجرایی ارایه خدمات، با پرهیز از توقف در کاستی­های غیر قابل رفع در کوتاه مدت تهیه شود و ضرورت اجرای عملیاتی تمام یا بخشی از خدمات احصاء شده، نیز در دست اقدام قرار گرفته است.