به گزارش روابط عمومی پژوهشکده نوین شهر معنوی ثامن، چهارشنبه ۲۸ مهر ماه ششمین نشست «مشهد در مسیر توسعه» برگزار شد. در این نشست سپیده کاوه، مولف کتاب «زنان و رشد اقتصادی» و پژوهشگر اقتصادی به ارائه ای در باب «بررسی رابطه تبعیض جنسیتی با رشد اقتصادی» پرداخت. این پژوهشگر اقتصادی گفت: براساس تحقیقات انجام گرفته در کشورهایی که تبعیض جنسیتی بیشتری وجود دارد تمایل به فساد اداری بیشتر است.

مولف کتاب «زنان و رشد اقتصادی» تصریح کرد: رشد اقتصادی چه در کشورهای در حال توسعه و چه توسعه یافته تا حدود سال ۱۹۷۰ الی ۱۹۸۰ مناسب بود و این امر موجب شده ذهن اقتصاددانان به موضوع نقش زنان در رشد اقتصادی درگیر نشود اما پس از رکود در اقتصاد، اقتصاددانان به این مهم توجه ویژه داشتند. کاوه خاطرنشان کرد: مبانی رشد اقتصادی طی زمان‌های مختلف متغیر بوده است، این الگوها که از دهه ۸۰ بیشتر جنبه علمی پیدا کردند و به آنها «الگوهای رشد نوین» اطلاق می‌شود، ابتدا مبتنی بر پیشرفت تکنولوژی بودند و به دو دسته تقسیم می شدند که برخی مدل رشد درون‌زا و برخی مدل رشد برون‌زا بودند و مدل های رشد درون‌زا، رشد را بر مبنای پیشرفت تکنولوژی می‌دانستند. پس از آن مدل رشدهای نوین مبنی بر سرمایه انسانی مطرح شدند که تا قبل از آن تصور می شد سرمایه فیزیکی و پیشرفت تکنولوژی بر رشد کشورها اثر دارد اما پس از آن مساله ای تحت عنوان سرمایه انسانی هم وارد مدل های رشد شد.

این کارشناس اقتصادی ادامه داد: پس از آن مدل های مبتنی بر زیرساخت های اجتماعی و نهادها عنوان شدند که زیرساخت های اجتماعی باعث شدند چرخ اقتصاد روان تر بچرخد و به عنوان زیرساخت های مثبت از آن یاد می کنیم و آنچه به عنوان نظام های حقوقی و سیاسی و مسائلی که برای رشد بازدارنده باشند همچون فساد اداری و انواع تبعیض را به عنوان زیرساخت های منفی عنوان شود. کاوه با بیان اینکه تبعیض به عنوان عامل بازدارنده رشد است، عنوان کرد: عدم تخصیص منابع در گروه‌ها اگر براساس منطق و محاسبات خاصی نباشد به معنای تبعیض است و نبود شانس برابر برای خانم ها و آقایان برای رسیدن به تحصیلات، استخدام، گرفتن دستمزد برای کار یکسان، عواملی است که به عنوان تبعیض جنسیتی در اقتصاد تعریف می‌شود.

مولف کتاب «زنان و رشد اقتصادی» خاطرنشان کرد: در هیچ جایی از قرآن ذکر نشده که زن می بایست حذف شود بلکه باید پایاپای و در کنار همسرش قرار گیرد و در قرآن نیامده است که زنان باید از عرصه اجتماع حذف شوند. کاوه افزود: تبعیض جنسیتی به معنای آن نیست که دو جنس با هم برابر هستند، بنده به برابری جنسیتی اعتقادی ندارم، چرا که زن و مرد از لحاظ جسمانی و روحی و روانی با یکدیگر متفاوت هستند. این کارشناس اقتصادی یادآور شد: بررسی های فیزیولوژی موید آن است که اختلافی بین زنان و مردان از نظر هوش و استعداد نیست، اما در برخی کارها زنان و در برخی کارها مردان از استعداد خاصی برخوردارند. با این حال میانگین هوش و استعداد زن و مرد یکسان است. کاوه با اشاره به اینکه مدل های رشد نوین، تمایل به اثرات منفی نابرابری جنسیتی بر رشد اقتصادی دارند، اظهار کرد: دستمزد پایین در نتیجه کار برابر با مردان، تبعیض در آموزش و استخدام موجب کاهش مشارکت زنان در اقتصاد می شود، اتفاقی که در ایران شاهد آن هستیم و با اینکه تحصیلات خانم ها افزایش یافته اما مشارکت زنان در اقتصاد کم شده است.

مولف کتاب «زنان و رشد اقتصادی» عنوان کرد: تبعیض جنسیتی در آموزش و استخدام باعث کاهش بهره‌وری نیروی کار، کاهش قدرت چانه‌زنی زنان و افزایش ناباروری ناخواسته، کاهش آموزش نسل بعد، افزایش مرگ‌ومیر نوزادان و افزایش به تمایل فساد اداری را موجب می شود. کاوه خاطرنشان کرد: در ۲۹ کشور جهان که عمدتا آفریقایی و آسیای میانه هستند، حق سرپرستی خانوار به هیچ وجه بر عهده زن نخواهد بود، حق تعیین محل زندگی در ۲۵ کشور دنیا که عمدتا آفریقا و آسیای میانه هستند، حق اقدام در جهت گذرنامه در ۱۹ کشور جهان که باز هم عمدتا آفریقا و آسیای میانه هستند که ایران هم جزئی از این کشورها است نمی تواند به تنهایی با زن باشد. حق تابعیت در ۱۹ کشور در رابطه با زنانی که با خارجی ها ازدواج می کنند نمی توانند ملیت خودشان را به فرزندانشان تعمیم دهند، در حالی که این حق برای مردان وجود دارد.

این کارشناس اقتصادی یادآور شد: اگر خشونت های خانگی علیه زنان را در نظر بگیریم و با توجه به این که خشونت تنها پرخاشگر، تعرضات فیزیکی و جنسیتی نیست بلکه ابعاد روحی و روانی را شامل می شود. ۶۶ درصد زنان در ایران در طی عمرشان با خشونت مواجه هستند و در انگلیس این آمار ۲۵ درصد است. کاوه با بیان اینکه آمار خشونت علیه زنان در ایران در قیاس با متوسط جهانی که ۳۳ درصد است بالا است، افزود: حضور کمی زنان در ادوار مختلف مجلس از مجلس نخست تا مجلس نهم نشان از آن دارد بالای ۹۵ درصد مجلس را مردان تشکیل می دهند در حالی که وضعیت ایران با ۳ درصد حضور زن در مجلس از وضعیت کشورهایی همچون عراق، سوریه، تانزانیا و ... بدتر است. مولف کتاب «زنان و رشد اقتصادی» با بیان اینکه مشارکت سیاسی زنان یکی از عواملی است که عدم تبعیض جنسیتی را نشان می دهند، خاطرنشان کرد: کانادا از نظر تعداد وزیر زن و مرد در کابینه بهترین وضعیت را دارد، حال آن که ایران هیچ وزیر زنی در کابینه ندارد.

کاوه با اشاره به اینکه تبعیض جنسیتی یکی از آن 130 متغیری است که باعث ضربه به رشد اقتصادی می‌شود، افزود: بیش از 130 متغیر اثرگذار بر رشد اقتصادی کشورها شناخته شده‌اند و از جمله متغیرهای اثرگذار نرخ پس انداز، باز بودن اقتصاد، حکمرانی خوب، وفور منابع طبیعی و متغیرهای منفی فساد، رانت و تبعیض شناخته شده است. منابع نفت ایران متغیر اصلی تاثیرگذار بر رشد اقتصادی است، چرا که ایران نه کشور صنعتی و نه خدمات دهی در سطح بالایی است.  این کارشناس اقتصادی عنوان کرد: زنان به دلیل موقعیت نابرابر نسبت به مردان از اعتماد به نفس کمتری برخوردار هستند و درصد افسردگی زنان بیشتر از مردان است. زنان به لحاظ روحی و روانی در موقعیت ضعیف تری نسبت به مردان قرار دارند. همین امر موجب می شود آنها در ورود به بازار کار به دستمزد کمتری راضی شوند و راه حل این مساله، توانمندسازی زنان و انجام یکسری از آموزش ها است با این حال کار زن در عرصه اجتماع ولو با دستمزد کم از یکسو باعث رشد اقتصادی و از سوی دیگر باعث استقلال اقتصادی می شود.