آقایان سعید شعرباف، محمد سهیلی، محسن شوشتری، حسن موحدیان، جلال فیاضی و مهدی شریفی به عنوان به عنوان نمایندگان جریان‌های فکری و مدیریتی مختلف شهر مشهد در این نشست حاضر شدند و با پاسخگویی به پرسش‌های نشست درباره موضوع توسعه شهری مشهد، دیدگاه‌هایشان را بیان کردند. همچنین آقایان دکتر سیدمهدی درهمی (استاد دانشگاه)، دکتر میثم ظهوریان (رئیس مرکز مطالعات فرهنگی و اجتماعی شهرداری مشهد) و مهندس محمدمهدی برادران (معاون برنامه‌ریزی و توسعه شهرداری مشهد) به عنوان کارشناسان این نشست، پاسخ‌های کاندیداها را نقد و ارزیابی کردند و پیشنهادهایی برای مدیریت شهری آینده مشهد در زمینه توسعه شهری مطرح نمودند.
جواد خدایی، معاون پژوهشکده و مجری این برنامه پس از پخش نماهنگی با عنوان "توسعه شهری مشهد، چیستی و چگونگی" سوال نخست را با محوریت" آیا شهر مشهد را توسعه یافته می دانید؟ مظاهر و مصادیق توسعه و ضد توسعه شهر مشهد را در دهه اخیر بیان کنید" ؟ برحسب قرعه کشی از مهدی شریفی پرسید.
مدیر تدوین چشم‌انداز 10ساله و برنامه‌های استراتژیک جهاد دانشگاهی مشهد ،در پاسخ با بیان اینکه قطعا مشهد را غیرتوسعه یافته می دانم، افزود : هیچ تعادلی میان توسعه مشهد و مسائل زیست محیطی نیست. شهر توسعه یافته باید انسان توسعه یافته داشته باشیم و انسان توسعه یافته در شهر توسعه یافته است و شهر توسعه یافته مستلزم داشتن حاکمان توسعه یافته است. ما فاقد اینها هستیم. مهمترین آن مسائل زیست محیطی است. اینکه ما تنفس گاه های شهر را به مال تبدیل کنیم نشانه توسعه یافتگی نیست.اینکه مردم مشهد امکان بروز و ظهور در عرصه شعر و هنر و موسیقی ندارند، نشانه توسعه نیافتگی است و مهمترین علل این موضوع حکمرانان توسعه نیافته است.
سعید شعرباف عضو هیات علمی دانشگاه امام رضا (ع) نیز گفت:مشهد نه به معنای اسلامی و نه به معنای غربی توسعه یافته نیست. کاش تلقی توسعه به معنای 20 سال قبل غرب در مشهد حاکم بود تعداد و بزرگی ساخت و سازها و تغییرات کالبدی به معنای توسعه یافتگی نیست توسعه یم معنای جهت دار است و نیاید رویکردهای ما ضد توسعه باشد..
محمد سهیلی، نایب رییس اول شورای شهر مشهد در پاسخ این سوال با بیان اینکه باید مبنایی برای قضاوت داشته باشیم، عنوان کرد: هم در حوزه کالبدی و هم در حوزه فرهنگی و هم در حوزه مدیریتی مشهد به صورت نسبی توسعه‌یافته است اگرچه این توسعه پایدار نیست.
محسن شوشتری،مدیرعامل اسبق شرکت قطار شهری مشهد،نیز با بیان اینکه توسعه شهرها نمونه ساده ای از کل کشور است وضعیت مردم در شهرهای اطراف و روستاها تاثیر زیادی بر توسعه یافتگی مشهد دارد. نبود زیرساخت‌ها در روستاها موجب مهاجرت می‌شود و شهری که ناگهان جمعیتش افزایش یابد، نمی‌تواند توسعه یابد. چون سیاست‌ها و برنامه‌های توسعه وجود ندارد، شهر توسعه نمی‌یابد.
حسن موحدیان، فرماندار اسبق مشهد نیز ضمن بیان این نکته که شهر مشهد رشد کرده، اما توسعه نیافته است گفت : توسعه یک امر تدریجی است و باید مرتبا با برنامه پیش برویم اما به دلیل محدودیت‌هایی که داریم مجبوریم به لحاظ کالبدی رشد کنیم و از این رو باید کمی تحمل داشته باشیم.
سید جلال فیاضی، عضو فعلی شورای اسلامی شهر مشهد هم گفت: اگر ایران یک کشور توسعه یافته است مشهد نیز یک شهر توسعه یافته است. مشهد شهری است که بزرگ شده اما توسعه نیافته است. در توسعه‌یافتگی ما دو عامل توسعه پایدار یا متوازن را در نظر داریم. قطعا مشهد توسعه پایدار نیافته است چون هویت شهر در حال از بین رفته است. لازمه توسعه پایدار یک حرکت همگن با سایر نقاط کشور است و لازمه دوم آن داشتن برنامه است.
پس از این سخنان مهدی برادران، معاون سابق برنامه ریزی و توسعه شهر مشهدبه عنوان کارشناس حاضر در نشست در نقد سخنان نمایندگان طیف های مختلف مدیریتی مشهد، با اشاره به اینکه باید به صورت مصداقی صحبت کرد، ادامه داد: نقد کردن کار ساده‌ای است اما باید دوستان به صورت ایجابی صحبت کنند. آقای موحدیان به خوبی به بحث ضرورت توسعه اشاره کردند. ما فقط نباید در این موضوع مدیریت شهری را مقصر بدانیم. در توسعه مشهد بیش از مدیریت شهری زمین‌خواران موثر هستند. آقای شریفی به درستی بحث توسعه پایدار را اشاره کردند.
میثم ظهوریان، ريیس دفتر مطالعات فرهنگی اجتماعی شهرداری مشهد نیز با بیان اینکه اول باید جهت توسعه را در ذهنمان مشخص کنیم و بعد به سراغ آن برویم، ادامه داد: اول باید به این سوال پاسخ بدهیم که شهرها برای انسان هستند یا برای سود و بعد باید برسیم به سوال دوم که اگر شهر برای انسان است، غایت این انسان چیست و اینجا باید بین نگاه‌های دینی و غیردینی انتخاب کنیم.
مهدی درهمی مدیر سابق طرح بزرگ میدان شهدا هم ضمن بیان اینکه همه ما از توسعه صحبت می‌کنیم منظورمان پیشرفت است، گفت: هروقت که ما یک مصداق پیدا کردیم آن وقت می‌توانیم بگوییم توسعه یافته‌ایم. بنابراین از دوستان خواهش می‌کنم به صورت مصداقی بفرمایند که توسعه به چه صورت اتفاق است
بر اساس قرعه سوال دوم این نشست با موضوع اینکه تفاوتی بین نوع توسعه برای شهر مشهد با سایر شهرها قائل هستیدیا خیر را محسن شوشتری این گونه پاسخ داد:باید مشهد را به صورت یک کل تجزیه و تحلیل کنیم.آیا مشهد به تناسب رشدش توسعه یافته است یا نه و برای توسعه‌یافتن آن باید چه کنیم. ما در سال 75 سالانه 100هزار خودرو تولیدی داشتیم اما امروز این طور نیست، حالا باید متناسب با تولید خودروی فعلی خیابان تعریض کنیم یا به دنبال افزایش حمل و نقل عمومی باشیم.توسعه نیازمند یک سری مطالعات جامع است که بر اساس آن مطالعات برنامه کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت است.
حسن موحدیان هم در پاسخ این سوال ضمن بیان اینکه در این سوال باید سایر شهرها را کلان شهر ها بگذاریم، عنوان کرد: مشهد به دلیل زائرپذیری از زائران تاثیر می‌پذیرد و متاسفانه فرهنگ ما بر زائر غالب نشده است.
سید جلال فیاضی نیز گفت: با بیان اینکه در توسعه ما با کلانشهرهای دیگر هم مشترکات داریم و هم تفاوت.همه کلانشهرهای به توسعه حمل و نقل و هوای پاک نیاز دارند اما مشهد به عنوان یک شهر زیارتی تفاوت‌هایی دارد. مشهد نقطه تلاقی دو عنصر هویتی ایران است. مشهد هم نماد اسلامیت است و هم نماد ایرانیت.
مهدی شریفی، عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان، دیدگاه متفاوت نسبت به این سوال داشت و افزود: با احترام به دوستان من هیچ تفاوتی میان هیچ تفاوتی میان توسعه شهر ها موافق نیستم. زیرا از منظر توسعه پایدار به شهر نگاه می‌کنم. وقتی پایداری داشته باشیم در اقتصاد، سیاست و محیط زیست همه یکسان هستیم. یکی از مصادیق آن مشارکت شهروندان در مدیریت است، اما این مشارکت در شهر ما هیچ جایگاهی ندارد.
سعید شعرباف عنوان کرد: محوریت زیارت در این شهر یک فصل ممیز است و ما باید ببینیم این فصل ممیز را چطور در قوانین و طرح‌ها و لوایح ببینیم.
محمد سهیلی با اشاره به اینکه توسعه را به هر معنا بگیریم، متناسب با محیطی است که در آن اتفاق می‌افتد، افزود: ما تفاوت جدی برای مشهد قائلیم. ما چه درکی از شهر داریم و زائران چه درکی دارند، مشهد 2017 فرصتی برای نزدیک کردن این دیدگاه‌ها به هم بود .
مهدی درهمی در ادامه در رابطه با دیدگاه ها و برنامه های نمایندگان جریان های فکری و مدیریتی گفت: توسعه شهری یک موضوع کاملا موضوعی استاندارد و مشخص است و برای آن شاخص طراحی شده است و بر اساس آن شهرها رده بندی میشوند. این موضوع 5شاخص یعنی بهداشت، پسماند، آموزش، خدمات و تولید شهر دارد:. اگر ما کماکان این تصور را داشته باشیم که توسعه به معنای ساختن ساختمان‌های بلند است، ره به ترکستان برده‌ایم. اگر بخواهیم توسعه‌یافتگی در مشهد را اندازه‌گیری کنیم، طبق فرمایش آقای شریفی فرقی میان شهرهای دنیا نیست.
مهدی برادران با بیان اینکه هر شهری اقتضائات خاص خودش را دارد خاطر نشان کرد: برای مثال در موضوع فضای سبز، مشهد با بارسلون مقایسه کنیم. اگر بپذیریم هر شهری اقتضائات خاص خودش را دارد، سوال این است که اقتضائات مشهد چیست. ما در مشهد 1404 آینده مشهد را متصور شدیم و باید بر اساس این آینده و با توجه به محوریت مشهد که موضوع زیارت است، دوستان باید توجه بیشتری داشته باشند.
میثم ظهوریان به عنوان آخرین نظر کارشناسانه در خصوص سوال دوم عنوان کرد: تمام شاخص‌ها و الگوهای توسعه از مجموعه‌ای مبانی و منابع پارادایمی است. اگر به این موضوع دقت کنیم، متناسب با این مبانی، باید توسعه را تعریف کنیم. در ادبیات برندسازی، برندسازی مکان هم آمده است مثلا پاریس شهر عشق و میلان شهر مد است. این برندسازی بر اساس مزیت شهر انجام می‌شود و همه طراحی‌ها براساس این مزیت انجام شده است.
سومین سوال یعنی تحلیل خود را در مورد دوگانه زیارت-سیاحت ارائه فرمایید؟ را محمد سهیلی ،عضو کنونی شورای اسلامی شهر مشهد این گونه پاسخ داد: نگاه جامع طرح زیارت ایجاد تلائم و پیوند بین گردشگری و زیارت است. شکافی که در حوزه زیارت وجود دارد شکاف میان زائر و مجاور است. ما نتوانستیم پیوند مناسبی بین این دو گروه ایجاد کنیم. ما در ایجاد محیط مناسب برای حضور زائر هم دچار مشکل هستیم، چه رسد به ایجاد محیط برای گردشگر. اساسا ضمن اینکه این دوگانه را مطرح می‌دانم اما رویکرد اصلی تعامل و تلفیق است.
محسن شوشتری نیز عنوان کرد:مشهد را نمی‌شود از کل کشور مستثنا کرد اما بحث این است که ما نتوانسته‌ایم ماندگاری زائر را افزایش دهیم. بنابراین برای افزایش ماندگاری زائر باید میان این دو حوزه تلفیق ایجاد کنیم.
حسن موحدیان هم با اشاره به اینکه به اعتقاد من تمام کسانی که به مشهد می‌آیند قصد اولشان زیارت است، گفت: پس زیارت باید محوریت داشته باشد و سیاحت به آن کمک کند. برای مثال آرامگاه فردوسی چه کمکی به زیارت می‌کند؟ چه کمکی به افزایش ماندگاری زائر می‌کند؟
سید جلال فیاضی نیز با بیان اینکه من با این دوگانه درباره مشهد مخالفم، افزود: همه برای زیارت به مشهد می‌آیند اما سیاحتی که در مشهد است با سیاحتی که در شهرهای تفریحی دیگر وجود دارد، فرق می‌کند. اگر ما سیاحت مشهد را سیاحت حلال یا مذهبی ایجاد کنیم، این دوگانه از بین خواهد رفت. سیاحتی و تجارتی که محوریت مشهد را به هیچ عنوان به حاشیه نراند، این دوگانه را از بین می‌برد.
مهدی شریفی،هم در ادامه این بحث گفت: اگر بخواهیم این دوگانه را تحلیل کنیم، هدف زائر از آمدن مشهد آرامش، معنویت و کسب اخلاق است و اگر هدف زائر اینها باشد، این اهداف چه تعارضی با سیاحت دارد؟! ما نمی‌توانیم برای زائر تعیین کنیم که زیارت کند یا سیاحت.
سعید شعرباف نیز در این باره گفت:از دید ایجابی، رابطه سیاحت و زیارت یک رابطه طولی است و گردشگری زیرمجموعه زیارت است. سبکی از گردشگری هویت‌محور که تناقضی با زیارت ندارد، کاملا مناسب این شهر است.
پس از این سخنان میثم ظهوریان به نقد آنها پرذداخت و عنوان کرد: مسئله اصلی در این سوال ترکیب خردمندانه این دو حوزه است. اخیرا در ذیل زیارت متغییری به نام افزایش ماندگاری زائر پررنگ شده است که مبتنی بر یک نگاه سودمحور است و بر کیفیت زیارت اثر گذاشته است.
سیدمهدی درهمی نیز با اشاره به اینکه، در این بحث باید محافظه‌کاری را کنار بگذاریم، افزود : یکی از الزامات استراتژی توسعه باید یک بیانیه ارزش‌های بنیادی تهیه شود و من به دوستان پیشنهاد می‌کنم که شورای شهر بانی بشود تا این بیانیه ارزش‌های بنیادین را برای مشهد تدوین کنند و آن را به تایید نماینده ولی فقیه و سایر افراد تعیین‌کننده برسانند و اگر این بیانیه تدوین شود دیگر کسی نگران برگزاری یا لغو کنسرت نیست.
نظرات و دیدگاه های حسن موحدیان در رابطه با سوال چهارم با موضوع "به طور مشخص، نسبت بلندمرتبه سازی با توسعه شهری مشهد را چه میدانید" ؟ این گونه بود: طبق قانون اساسی ما موظفیم، مشکل مسکن مردم را حل کنیم. اگرچه بلندمرتبه‌سازی مشکلات فرهنگی به همراه دارد، اما توسعه افقی شهر مشکلات بیشتری دارد. باید بلندمرتبه‌سازی را در کنار فرهنگی و با توجه مسائل محیط زیستی پیش ببریم. بنابراین چاره‌ای جز بلندمرتبه‌سازی نداریم.
سید جلال فیاضی نیز با بیان اینکه ابتدا باید ببینیم چه مسائلی موجب بلندمرتبه‌سازی شد خاطر نشان کرد : رشد جمعیت و کمبود منابع در زیرساخت‌ها مهمترینِ این مسائل است. اما نکته مهم درباره بلندمرتبه این است که باید در پهنه‌های ویژه‌ای اتفاق بیفتد و مسائل زیست‌محیطی مورد توجه قرار گیرد.مهمترین نکته در این زمینه توجه به طرح جامع است. بنابراین بلندمرتبه‌سازی با شرایط خاص خودش و در پهنه‌های خاص باید اتفاق بیفتد
مهدی شریفی نیز در پاسخ به این سوال عنوان کرد: بلندمرتبه سازی باید در پهنه‌های خاص ساخته شود. نکته این است که بلندمرتبه‌های مشهد موجب کاهش کیفیت زندگی مردم شده است و به معنای واقعی ضد توسعه شهر مشهد است.
سعید شعرباف نیز با بیان ضوابط بلندمرتبه و پهنه‌ها در طرح قبلی اطراف حرم مطهر رضوی افزود : آنچه عمل می‌شود، کاملا متفاوت با طرح است. نوعی اقتصاد سیاسی که کاملا مخالف با اصول عملی است امروز حاکم شده است.
محمد سهیلی هم عنوان کرد : بلندمرتبه سازی در مشهد مظلوم واقع شده است. اساسا شهرهای فشرده پایدارتر هستند .
محسن شوشتری، مدیرعامل اسبق شرکت اتوبوسرانی مشهد وحومه، در ادامه این بحث گفت: بلندمرتبه سازی با توجه به نیاز یک امر کاملا طبیعی است و در صورتی که خواستگاه‌ها و پیش‌نیازهای آن تامین شود، کاملا مطلوب است.
سپس سید مهدی درهمی با بیان اینکه موضوع این است که بلندمرتبه‌سازی امروز مشهد اصلا در راستای ایجاد شهر متراکم نیست، افزود: بلندمرتبه‌سازی امروز مشهد بیشتر در راستای تفاخر است و کاربرد آن فقط در زمینه لوکس‌سازی است. بلندمرتبه‌سازی در مشهد نوعی سوءاستفاده است و هیچ دخلی به موضوع شهر متراکم ندارد. از طرح پارت نیز در این زمینه سوءاستفاده شده است. الان افزایش درآمدهای مدیریت شهری یکی از انگیزه‌های بلندمرتبه‌سازی است اما این انگیزه باعث از بین رفتن فرصت‌های آینده می‌شود و نوعی پیش‌خور کردن فرصت‌های آینده است.
جواد خدایی در خاتمه بحث بلند مرتبه سازی عنوان کرد: یکی از موفق‌ترین مثال ما در زمینه بلندمرتبه‌سازی ششصد دستگاه است و اگر به این پروژه توجه کنیم، نسبت عرصه به اعیان هیچ نسبتی با دیگر بلندمرتبه‌سازی‌های انجام شده در مشهد ندارد.
سوال پنجم "چه تغییراتی را در ساختار مدیریت شهری برای دستیابی به توسعه مطلوب شهر مشهد ضروری میدانید؟" بود که سید جلال فیاضی بدان این گونه پاسخ داد : ساختار مدیریت شهری، ساختاری فربه و غیرچابک است و ما باید به سمت چابک‌سازی مدیریت شهری برویم. نکته بعدی موضوع الکترونیک کردن ساختار اداری است و باید تلاش کنیم در شهرداری امضاهای طلایی را از بین ببریم. تا زمانی که این امضاها وجود دارد، فساد هم وجود دارد. موضوع بعدی مدیرانی هستند که با انتخابات‌ها عوض میشوند، مدیریت شهری نباید گرفتار حاشیه‌های سیاسی بشود.در حوزه تغییر مدیریت‌های شهری باید مسائل سیاسی را کنار گذاشت. سه نهاد در شهر مشهد وجود دارد، آستان قدس، دولت و شهرداری، اگر این سه نهاد با هم تعامل سازنده نداشته باشند، شهر قفل می‌شود.
مهدی شریفی نیز با بیان اینکه تغییراتی که در ذهن من است و تقدم دارد، تغییرات شناختی است، افزود : ما یک بیماری شناختی داریم به نام تحویلی‌نگری به این معنا که تمام امور شهر را به یک نهاد محول کنیم. برای توسعه اول باید ساختار فکری و ذهنی‌مان را تغییر دهیم. ما حق نداریم برای توسعه و قطار شهری، درختان بلوار ملک‌آباد را قطع کنیم. به نظر من باید برای هر بحثی در توسعه باید مانند همه جای دنیای، رده‌بندی ایجاد کنیم. اینکه ما راه‌حل‌ها را به صفرو یک تقلیل می‌دهیم، بسیار بد است. در مدیریت شهری باید همه‌جانبه‌نگری داشته باشیم و نسبت توسعه با اخلاق را توجه کنیم.
سعید شعرباف نیز گفت: برای اینکه مدیریت شهری مردم‌محور و ساختار‌محور باشد باید کسانی سر کار بیایند که بتوانند بین خواص و نخبگان و بقیه شهر پیوند ایجاد کنند.
محمد سهیلی با اشاره به اینکه الان شورای شهر 25 نفر به 15 نفر رسیده، گفت : در دنیا شورهایی داریم با 80 نفر و اشکالی ندارد که نیمی از اعضای شورا متخصصانی باشند که در کمیسیون‌ها حق رأی دارند.
محسن شوشتری هم با بیان اینکه در زمینة موضوع ساختار کافی است، افزود : یک مقایسه بین مشهد و برلین انجام دهیم. ساختار باید مبتنی بر تخصص‌ها شکل بگیرد. امکان ندارد کار مترو کارکنان فعلی شهرداری که با اصول 70 پیش کار می‌کنند انجام شود. نکته بعدی این است که مدیران شهرداری باید از بدنه خود شهرداری باشد.
حسن موحدیان ضمن بیان این نکته که قطعا اهداف شهرداری‌های امروز با اهدافی که در سال 1334 نوشته شده ، هیچ تغییری نکرده است، خاطر نشان کرد : موضوع دوم این است که ساختار باید جوری طراحی شود که اهداف را تامین کند. اگر ساختار فعلی را در نظر بگیریم، اصلا نمی‌تواند اهداف را تامین کند. در زمینه مسائل فرهنگی و اجتماعی نه ساختار داریم، نه برنامه و کاملا باری به هر جهت هستیم. ما برای فرهنگ ترافیک چه کرده‌ایم؟ حتی به دنبال ایجاد این فرهنگ نیستیم. پس ساختار اصلا پاسخگو نیست و باید بنشینیم و ساختارهای جدید طراحی کنیم و روی آن مقاومت کنیم تا ساختار با اهدافی که امروز نیاز شهر است هماهنگ شود.
مهدی برادران در نقد این سخنان گفت: شورای شهر اجازه ندارد ساختار شهرداری را تغییر بدهد و فقط می‌تواند پیشنهاد بدهد. مدیران شهرداری باید از بطن شهرداری باشد و این به تجربه ثابت شده است. پیشنهاد جایگاه‌های مدیریت ویژه نیز پیشنهاد بسیار خوبی است. الگوی فعلی الگوی معاونت-سازمان است و باید مشخص شود که کدام یک اولویت دارد. بیشتر دوستان در پاسخ‌هایشان معطوف به شهرداری پاسخ دادند اما سوال مرتبط با مدیریت شهری است.
سوال ششم و پایانی این نشست یعنی"نحوه بکارگیری مطلوب سرمایه‌های داخلی و خارجی در توسعه شهر مشهد از نظر جنابعالی چیست؟ را سعید شعرباف این گونه پاسخ داد : بخش چشمگیری از سرمایه، نیروی انسانی است که این مردم‌اند و نخبگان. اولین کاری که باید بکنیم این است که سرمایه‌ها را خراب نکنیم. وقتی مناسبات موجود در این سرمایه‌ها را به هم می‌زنیم، سرمایه‌ها تخریب می‌شود.نگاه قیم‌مآبانه ما در بازسازی بافت به لحاظ اقتصادی نیز به ما ضربه زد. جذب سرمایه‌گذاری خارجی نیازمند این است که بازارهایمان را جهانی کنیم و مشهد را در افق جهانشهر ببینیم.
محمد سهیلی نیز در پاسخ به این سوال به صورت تیتر وار عنوان کرد : 4سیاست را در این زمینه پیشنهاد می‌دهم. 1-تقاضای سرمایه مولد، بسیاری از سرمایه‌گذاری‌ها مولد نیست. 2- تضمین سود معقول با کاهش رانت. 3- سوق دادن پروژه‌های شهری به سمت مشارکت 4- بهره‌گیری از سرمایه‌های دولتی.
محسن شوشتری نیز عنوان کرد: یکی از ساختارهای شهری که باید اصلاح شود، در زمینه جلب مشارکت‌هاست. شهرداری یک تشکیلات اقتصادی نیست و یک ساختار خدماتی است. اگر میدان شهدا را یک تشکیلات اقتصادی می‌ساخت وضعیت میدان اینطور نمی‌شد.
حسن موحدیان هم با بیان اینکه اگر برخی مشکلات در شهر حل شود، عموم مردم منتفع میشوند، افزود : باید این مشکلات را مشخص کنیم و سرمایه‌گذاران را به سمت این مشکلات سوق بدهیم. دوم اینکه نگرش ما باید عوض شود. سرمایه‌داری بد نیست، بلکه سرمایه‌محوری بد است. الان چرا وضعیت این معاونت در شهرداری پروازی است و این موضوع به جذب سرمایه در شهر ضربه می‌زند
سید جلال فیاضی ضمن بیان اینکه سرمایه‌های داخلی و خارجی باید به نحوی طراحی شود که در پروژه‌های شهری استفاده شود گفت: یک مثال مشخص این است که مترو را یا با اوراق مشارکت یا با بودجه‌های دیگر می‌سازیم اما اگر پروژه‌های شهری را درست طراحی کنیم، می‌توانیم پروژه‌های شهری را به سمت بخش خصوصی ببریم.
اما مهدی شریفی رویکردی خاص به این سوال داشت و گفت: من در خصوص سرمایه گذاری حرفی نمی زنم زیرا به نظرم حرف های مهم زده شد اما در قبالش دلم میخواهد در خصوص محیط زیست و طبیعت سخن بگویم. ما حق نداریم درختان را به بهلانه سرمایه گذاری و آوردن سرمایه در شهر ذبح کنیم.به این راحتی ها نمی شود شهر را نابود کرد.
میثم ظهوریان دررابطزه با این سوال گفت: سرمایه قدرتمند است و مدیریت را تحت نظر قرار می دهد. الزامات باید بر اساس توسعه باشد و سیاست ها به سمت کالایی شدن فضای شهری نرود ، در این زمینه دو دیدگاه داریم اول اینکه ما باید شهر را بر اساس نیازهای انسان طراحی کنیم و بعد به سراغ سرمایه گذار برویم نگاه دوم این است که ابتدا سرمایه گذار در اولویت قرار می گیرد و در حوزه مدیریت شهری سرمایه محور می شویم باید این دو حوزه را تلفیق کنیم
سید مهدی درهمی گفت: مسایلی چون جذب سرمایه در این دوره 50 برابر دوره قبل بود،نادرست است و ما الان در اوج رکود هستیم و سرمایه از شهر مشهد رفته است . شورا باید مدیریت شهری را نقد کند سالانه 18 هزار نفر از کشور مهاجرت می کنند این معادل 500 نفر در روز است که از این میزان 122 نفر از مشهد هستند. صادرات آدم مشهد معادل یک چهارم کشور شده و این شکستی برای مدیریت شهری محسوب می شود. نباید مدعی باشیم که مدیریت شهر و شورای شهر عاری از خطاست.
وی افزود : در رابطه با شیوه جذب سرمایه کارنامه مشهد قوی نبوده است. سرمایه گذار کسی است که تراز مالی مثبت دارد و آماده است که توان مالی اش را منتقل کند ما باید محدوده های تشویق و توسعه را مکان یابی کنیم و پهنه ها را انتخاب کنیم و سرمایه گذار را به آن قسمت سوق دهیم محدوده های کنترل و توسعه نیز مهم است یعنی کاری کنیم که سرمایه گذار سرمایه اش را آنجا نبرد .
در پایان این بخش مهدی برادران از حاضران در جلسه خواست تا عنوان کنند که در صورت راهیابی به شورای اسلامی شهر حاضر به شرکت در آموزشی توانمند سازی درباره وظایف شوراها هستند یا خیر که همگی موافقت خود را با این امر اعلام کردند.
شایان ذکر است که این نشست به مدت سه ساعت و نیم به طول انجامید و علاوه بر مشروح پاسخ‌های کاندیداها و نظرات کارشناسان حاضر در نشست که به صورت همزمان در دو کانال
تلگرامی پژوهشکده ثامن به آدرس https://t.me/gofteman_shahr و https://t.me/ghesseh_shahr بارگذاری شد، به صورت زنده از طریق اینستاگرام پژوهشکده ثامن به آدرس https://www.instagram.com/samenresearch/ نیز پخش شد.