تعاریف در خصوص شهر هوشمند متنوع است و شهر هوشمند در سرتاسر جهان با عناوین متنوعی شناخته می شود. در واقع می توان گفت شهر هوشمند یک مفهوم فازی است و همیشه ثابت نیست. یک شهر هوشمند متشکل از تکنولوژیها، سیستمها، زیرساختها و سرویسها می باشد برای رسیدن به یک شبکه ارگانیک و چندوجهی. به عبارت دیگر، شهر هوشمند، شهری است که از تکنولوژی محاسباتی برای ساخت شاکلهی زیرساختهای اصلی و سرویس های یک شهر استفاده می کند. همچنین از شهر هوشمند به عنوان شهری که تمام زیرساختهای فیزیکی، اطلاعاتی، اجتماعی و اقتصادی خود را هوشمندانه مدیریت می کند نیز یاد می کنند.
شهر هوشمند به معنای گشایش مفاهیمی نو در شهرسازی است. شهر هوشمند همراه با چهار اصل تعریف می شود که هر کدام از این اصول در معنا دادن به شهر هوشمند نقشی اساسی را ایفا می کنند:
- دانش و توسعه دانش محور
- توسعه پایدار
- تقویت یکپارچگی شهر
- مشارکت شهروندان
در حال حاضر بسياري از كشورهاي جهان برای حل معضلات شهری خود، به ويژه مشكلاتي كه در نظام علمي- حرفه ا‌ي متعارف موجود قابل حل نيست، به راهكارهاي دنياي مجازي روي آورده‌اند که عموما تحت عناوینی نظیر "شهر دیجیتال" یا "دولت الکترونیک" معرفی می شوند. در چنین رويكردهایی، تولید و ارائه خدمات تنها محدود به اطلاعات دیجیتال بوده و از طریق ارتباطات دیجیتال و الکترونیکی تحت سلسله مراتب بالا به پایین یعنی ارائه اطلاعات از سوی مسئولان مربوطه به شهروندان صورت می پذیرد. در شهر هوشمند، در ضمن افزایش مشارکت شهروندان در تصمیم گیری ها، به کمک ساختارهای اطلاعاتی هوشمند و نظام کارامد آموزش شهروندی موارد زیر تحقق می یابند :
- بخش عمده ای از مسئولیت و فشار کاری از روی دوش دستگاه های دولتی برداشته شده و به خود مردم منتقل می شود.
- از دوباره کاری ها، تصمیم گیری مبتنی برآزمایش و خطا و هدر رفتن زمان و منابع کاسته می شود.
- سرعت جمع آوری اطلاعات به حداکثر می رسد.
- آرمان شهر بدون مرز تحقق می یابد. فرصت های اقتصادی و اجتماعی شهر به میزان چشمگیری افزایش خواهد یافت.
- شهر هوشمند می تواند بستری برای شکل گیری فرآیند های پایدار توسعه شهری به شمار آید.